Prawie 140 tysięcy Polaków zostało skazanych przez władze radzieckie, z czego ponad 110 tysięcy z nich zostało zamordowanych. Kolejne 100 tysięcy przesiedlono w głąb ZSRR. Dzisiaj przypada 78. rocznica tak zwanej Operacji polskiej NKWD z 1937 roku.
Deportowani Polacy to obywatele Związku Radzieckiego mieszkający na terenach dzisiejszej Ukrainy i Białorusi. Byli to głównie działacze mniejszości narodowej czy polscy komuniści. Rozkaz wydał Nikołaj Jeżow, Ludowy Komisarz Spraw Wewnętrznych ZSRR, na polecenie Józefa Stalina. Przesiedleni trafiali między innymi do Kazachstanu czy na Syberię.
– Polacy byli głównymi ofiarami stalinowskich czystek, bo nie chcieli porzucić swojej narodowości – wyjaśnia historyk doktor Robert Derewenda, dyrektor Instytutu im. księdza Franciszka Blachnickiego.
Zamordowanie Polaków było częścią większej akcji z czasów Wielkiego Terroru w ZSRR w latach 1936-1938. Ofiarą padło ponad 8 milionów obywateli tego kraju. Zbrodnie, które dotknęły Polaków w tamtym okresie, traktowane są przez historyków jako ludobójstwo.
Krzysztof Kurasiewicz
