Otwarty dostęp do wyników badań, nowe inwestycje w naukę o wartości ponad 10 mld zł, 1 proc. CIT dla instytucji naukowych czy specjalna spółka wspierająca innowacje – to niektóre priorytety MNiSW na tę kadencję. Minister nauki, prof. Barbara Kudrycka, przedstawiła plany resortu na najbliższe miesiące i lata.
Rząd już w poprzedniej kadencji realizował długoterminową strategię rozwoju poprzez zmiany w systemie nauki i szkolnictwa wyższego. Żaden sektor nie został tak głęboko zreformowany jak ten – podkreśliła profesor.
Dotychczasowe zmiany
Jedna ze zmian to Karta Praw Studenta, w której umieszczone zostały wszystkie rozwiązania prostudenckie zawarte w przepisach prawa, m.in. obowiązek zawierania umów ze studentami, oceniania wykładowców przez studentów czy katalog bezpłatnych usług edukacyjnych. Warto wspomnieć dotychczasowych sukcesach programu kierunków zamawianych, na który przeznaczono już 1,3 mld zł. – W programie uczestniczy 60 tys. studentów, a prawie 18 tys. z nich otrzymuje wysokie stypendia – około 1000 zł . Ponadto MNiSW opracowało i wdrożyło strategiczne programy badań naukowych dotyczące m.in. niskoemisyjnej energetyki węglowej, gazu łukowego czy medycyny (STRATEGMED).
Wiele jeszcze ma się zmienić. Jednym z najważniejszych założeń reformy były specjalne dotacje dla młodych naukowców. Narodowe Centrum Nauki organizuje co najmniej 50 proc. konkursów adresowanych do tej grupy. – W sumie 186 mln zł. W ostatnich latach znacząco wzrosła także liczba stypendiów ministra dla młodych naukowców. – W 2007 r. przyznano ich 10 na łączną sumę 2 mln zł, a w 2012 r. 171 na sumę 25 mln zł.
Otwarty dostęp do wyników badań
Wśród priorytetów resortu nauki na nadchodzące lata jest otwarty dostęp do wyników badań finansowanych ze środków publicznych. W latach 2012-2015 na infrastrukturę naukową i badawczą na uczelniach będzie ponad 10 mld zł – 7 mld zł pochodzić będzie z funduszy strukturalnych, a 3 mld zł z budżetu państwa.
W planach MNiSW znalazło się także powołanie spółki Innowacje Polskie S.A., wzorowanej na spółce Inwestycje Polskie. Spółka będzie wspierać prywatnych inwestorów zainteresowanych wdrożeniem nowych technologii, wymyślonych przez naukowców i finansowanych ze środków publicznych.
Zmiany podatkowe i płac
Resort nauki w swoim dążeniu do stymulowania zwiększenia nakładów na naukę spoza budżetu państwa, pracuje też nad wprowadzeniem zmian podatkowych sprzyjających innowacjom. Od 2014 r. będzie można przekazać jeden procent podatku CIT na jednostkę naukową o wysokim potencjale i jakości pracy badawczej. Naukowcy mogą też liczyć na zamrożenie podatku od praw autorskich do czasu aż wypracują zysk ze sprzedaży opracowanej przez nich technologii.
W budżecie na przyszły rok zapisane zostało 907 mln zł na podniesienie wynagrodzeń kadry akademickiej. Podwyżki płac na uczelniach w 2013 r. wzrośnie o ponad 9 proc.
Kształcenie przez całe życie
Minister nauki zaznaczyła, że priorytetem MNiSW jest kształcenie przez całe życie. Zmiany na rynku pracy stawiają dorosłych Polaków przed koniecznością zdobywania dodatkowych kwalifikacji. Część osób umiejętności nabywa poza uczelniami, np. poprzez zawodowe doświadczenia. Taka grupa ludzi będzie miała nowe możliwości edukacyjne i szansę ukończenia studiów w skróconym trybie. Uznawanie kształcenia nieformalnego to wyzwanie dla wszystkich krajów UE.
